Het Stoomgemaal Mastenbroek, Genemuiden

Het Stoomgemaal Mastenbroek staat aan de Kamperzeedijk, tussen Kampen en Genemuiden, bij het afwateringskanaal de Veneriete. Het gemaal is in 1855-1856 gebouwd om de Mastenbroekerpolder te bemalen.

In 1961 hielden de trage, dreunende slagen van de oude machine van het stoomgemaal in de Mastenbroekerpolder op. Langzaam kwam de houten drijfstang van de uitzonderlijke, meer dan honderd jaar tevoren door de machinefabriek ‘De Atlas’ gebouwde, stoommachine tot stilstand. De druk in de stoomketel viel weg, het enorme vliegwiel maakte geen omwentelingen meer, de grote schepraderen sloegen geen water meer over uit de polder en kwamen druipend in hun stille, vaste positie.

De taak van het op peil houden van het water van de reeds zeer oude polder Mastenbroek werd in 1961 dus overgenomen door een elektrisch aangedreven vijzelgemaal, het huidige gemaal Veneriete.

Het Stoomgemaal Mastenbroek vertegenwoordigt een stap in de ontwikkelingsgeschiedenis van de waterbeheersing in het lage deel van Nederland en staat in de ‘Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg’ uit 1990 en is het oudste nog werkende stoomgemaal in Nederland.

Bezoekerscentrum
In 1999 is een bezoekerscentrum gebouwd. Het bezoekerscentrum, dat te huur is voor bijeenkomsten, ligt iets verdiept naast het gemaal en heeft een ligging aan het water met een fantastisch uitzicht. In het bezoekerscentrum kan tijdens de stoomdagen en de zomeropenstelling open dagen op verzoek een video worden getoond. Ook zijn in het bezoekerscentrum tijdens de stoomdagen, als het gemaal onder stoom is, regelmatig tevens kleine werkende stoommachines opgesteld.

In de koffie/theehoek kunt u tijdens de stoomdagen onder het genot van een kopje koffie of iets fris genieten van het fantastische uitzicht over de aanliggende kolk en de polder Mastenbroek.

Omgeving

Genemuiden is een plaats in de gemeente Zwartewaterland in de provincie Overijssel. Genemuiden is gelegen aan het Zwarte Water en telde op 1 januari 2021 10.370 inwoners. Genemuiden heeft historische stadsrechten.

Ieder jaar, op de derde dinsdag in oktober, wordt de ‘biestemærk’ in Genemuiden gehouden. Oorspronkelijk was dit een jaarmarkt waarop dieren verkocht werden. Sinds de MKZ-crisis in 2001 is daar echter geen sprake meer van. In de week voor de biestemærk worden op het Havenplein (het centrale plein van Genemuiden) kermisattracties opgebouwd. Dit heeft echter niets met de traditie van de biestemærk te maken. Het is een traditie om op de dag van de biestemærk snert (ofwel erwtensoep) te eten.

Bezienswaardigheden

• Tapijtmuseum
• Grote Kerk (Hervormde Kerk) vanaf 1883
• Kantoor, Oosterkaai 51, vanaf 1899
• Woonhuis, Princes Julianastraat 13, vanaf 1905
• Speeltuin “De Dissel”,vanaf 1998

Toeristen Informatie Punt Genemuiden
Havenplein 1
8281 EV Genemuiden