Museum De Sûkerei, Damwâld

Het leven en wonen in de Noordelijke Friese Wouden rond het jaar 1900 staat in het cultuurhistorisch centrum ‘De Sûkerei’ in Damwâld (Damwoude). De cichoreidrogerij fungeert als bezoekers- en expositiecentrum. Het gehele productieproces kan men aanschouwen in deze oude drogerij. Hier zijn tevens twee droogovens (eesten of ‘jisten’) gereconstrueerd. Oorspronkelijk stond het gebouw in ‘De Falom’.

Op het terrein zijn drie ‘wâldhúskes’ (woudhuisjes) opnieuw opgebouwd. De ‘wâldhúskes’ zijn in deze streek een karakteristieke historische woonvorm, die vrijwel geheel is verdwenen. Ze vinden hun oorsprong in de plaggenhut en de latere spitkeet. De ‘wâldhúskes’ op het terrein stonden oorspronkelijk in ‘De Falom’, ‘De Westereen’ en ‘Rinsumageast’. Elk huisje heeft een specifiek thema. In ‘De Falom’ ligt de nadruk op vissen, jagen en stropen. In ‘De Westereen’ is de situatie herschapen van een gezin wat leeft van ambacht en handel. In ‘Rinsumageast’ is een ‘wâldspultsje’ met een gezin dat leeft van een gemengd vee- en akkerbouw bedrijf. Nieuw sinds juli 2016 is poldermolen “De Mearmin”, oorspronkelijk uit Roodkerk (1892). Als de molen draait dan bemaald deze het museumterrein.

Met een persoonlijke rondleiding in de drogerij en over het terrein met de woudhuisjes en de poldermolen, krijgt u meer informatie over het leven en wonen rond 1900.

Omgeving

Damwoude is een dorp in de gemeente Dantumadeel in het noordoosten van de provincie Friesland. Het dorp ligt vier kilometer ten zuiden van Dokkum, tussen Rinsumageest en Wouterswoude. In en om Damwoude is veel natuurschoon en er zijn diverse mogelijkheden om te recreeren. Aan weerszijden van Damwoude zijn bossen aangelegd, aan de linker zijde met het dorp Rinsumageest het “Geastmer bosk” en aan de rechter zijde van het dorp het “Vermaningsbos”. Er zijn tevens campings om te overnachten, waaronder Botniahiem / De Jong (Doniaweg), De Frijheid (Koarndyk) en De Koaipleats (Singel).

Vroeger bestond het dorp uit Dantumawoude, Akkerwoude en Murmerwoude, maar in 1971 ontstond de nieuwe eenheid Damwoude. De eerste drie letters van de oude dorpsnamen werden samengenomen en vormden de nieuwe dorpsnaam. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat Dantumawoude ook wel kortweg Damwoude werd genoemd.